Władza i jej podleganie. Konsekwencje psychologiczne

Dorota Wiśniewska-Juszczak

Abstract

Rozdział dotyczy władzy w relacjach społecznych. Jest poświęcony zarówno pozytywnym jak i negatywnym skutkom posiadania i podlegania władzy. W rozdziale zostały poruszone różne sposoby rozumienia władzy i wynikające z tego konsekwencje dla spostrzegania społecznego (stereotypizowanie czy zaangażowanie na rzecz innych, trafność interpersonalnego spostrzegania).Tematyka rozdziału koncentruje się wokół  ukazania zróżnicowanego oblicza władzy. Autorka ukazała zarówno władzę osobistą (personalną) związaną z realizacją celów osobistych i z rozumieniem władzy jako niezależności od innych. Ukazane zostały konsekwencje takiego sprawowania i podlegania takiej władzy.  Autorka pokazała również wyniki badań własnych dotyczących konsekwencji tak rozumianej władzy dla osób jej podlegających, a także wpływ takiej władzy na obniżenie wrażliwości interpersonalnej i koncentracji na emocjach osób podległych (Mast, Jonas, Hall, 2009).

Tematem przewodnim jest wskazanie, że istnieje również władza rozumiana jako społeczna odpowiedzialność za innych. Władza tak rozumiana może przynosić korzyści zarówno sprawującym jak i podlegającym władzy. Przytoczone zostały wyniki badań własnych ukazujących wzrost zaangażowania przez osoby podlegające tym, którzy realizują władzę za pomocą miękkich taktyk wpływu. Autorka wskazała również na wyniki badań Lammersa, Stokera, Stapela (2009) ukazujących obniżenie sterotypizowania innych przez osoby, u których aktywizuje się władzę rozumianą jako społeczna odpowiedzialność za innych oraz badań ukazujących, że tak rozumiana władza podnosi wrażliwość interpersonalną czyli uważność na innych (Mast, Jonas, Hall, 2009).

Możliwość teoretycznego i empirycznego rozróżnienia dwóch rodzajów władzy implikuje również praktyczne możliwości używania władzy i wskazania jak należy wykorzystywać  władzę w organizacjach. Jak budować relacje między podwładnymi i przełożonymi, aby były one oparte na wzajemnym zaufaniu i dzięki temu podnoszony był poziom kapitału społecznego tych organizacji - to część, kóra kończy omówiony rozdział