Kallikles i geometria. Przyczynek do Platońskiej koncepcji sprawiedliwości
Marek Piechowiak
Abstract
Przeprowadzone analizy pokazują ścisły związek problematyki sprawiedliwości z zagadnieniem równości geometrycznej i problematyką jedności jako fundamentalnej, bo egzystencjalnej, doskonałości. Istotą sprawiedliwego działania jest czynienie tego, co jest odpowiednie dla innych, co im służy. Działanie takie „wiąże”, jednoczy podmiot i adresata działania, przy czym każdy z nich odnosi korzyść: adresat wzmacnia swoje istnienie, swoją jedność, dzięki temu, co otrzymuje, dzięki zyskowi w sferze „mieć”; podmiot działania zyskuje wprost w sferze „być” – stając się bardziej sprawiedliwym upodabnia się do samej idei dobra i jedności. Najlepsze warunki rozwoju panują w społeczności tych, którzy są sobie równi i mogą praktykować przyjaźń.Platońska nauka o równości geometrycznej znajduje swoje odbicie w Arystotelesowskiej nauce o sprawiedliwości rozdzielającej. Niemniej jednak podkreślić trzeba istotne różnice. Dla Platona najważniejsze jest ujęcie oparte na trzech elementach, pozwalające jasno ująć problematykę jedności między podmiotem a adresatem działania. Dla Arystotelesa podstawowe jest ujęcie równości geometrycznej oparte na czterech różnych elementach – jedność między otrzymującymi należne przydziały zapośredniczona jest w tym, kto rozdziału dokonuje. Zauważyć także trzeba, że problematyka sprawiedliwości rozdzielającej, w której Arystoteles korzysta z koncepcji równości geometrycznej, jest (jedynie) elementem zagadnienia sprawiedliwości jako jednej z cnót; natomiast Platon wykorzystuje koncepcję równości geometrycznej do opisu fundamentów sprawiedliwości w ogóle.
| Author | |||||
| Pages | 281-291 | ||||
| Publication size in sheets | 0.5 | ||||
| Book | Władek Zbigniew, Stelmasiak Jerzy, Gogłoza Włodzimierz, Kukuryk Krzysztof (eds.): Księga życia i twórczości. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Romanowi A. Tokarczykowi, vol. 4, 2013, Polihymnia, Polska Akademia Nauk oddział w Lublinie, ISBN 978-83-7847-096-0, 480 p. | ||||
| Language | pl polski | ||||
| File |
| ||||
| Score (nominal) | 5 | ||||
| Citation count* | |||||
| Additional fields | |||||
| Dorobek Naukowy - Preview URL | http://dn.swps.edu.pl/Podglad.aspx?WpisID=14681 | ||||
| Dorobek Naukowy - Approve URL | http://dn.swps.edu.pl/Biuro/ZatwierdzanieWpisu.aspx?WpisID=14681 |
Share
* presented citation count is obtained through Internet information analysis and it is close to the number calculated by the Publish or Perish system.
Back
